از 27 آبان 1402، کریستیانو رونالدو توکنِ NFT خود را با نام CR7 در صرافیِ ارز دیجیتالِ بایننس منتشر کرد. انتشار این توکن در قالبِ یک کمپین بازاریابی انجام شد که هدفش معرفی Web3 از طریق دنیای NFT با واسطۀ کریس رونالدو به مردم دنیا بود. هفت مجسمۀ NFT شده از لحظات مختلق ورزشیِ رونالدو عرضه شد که قیمتِ کمترینِ آنها 77 دلار بود. اما بعد از یک سال، قیمت آن NFTها به یک دلار سقوط کرده.
اوایل آذرماه امسال، تعدادی از خریداران همان NFTها از رونالدو شکایت کردند و درخواست یک میلیارد دلار غرامت کردند. شاکیان گفته‌اند که حضور رونالدو در این کمپین باعثِ افزایش 500 درصدیِ جستجوی بایننس شده. ضمناً این خریداران باید ابتدا با دلارهایشان، BNB یا ارزِ دیجیتالِ خودِ بایننس را تهیه می‌کردند و سپس آن NFTهای رونالدو را می‌خریدند. شاکیان می‌گویند BNB یک اوراق بهادارِ ثبت نشده[1] است و این کار، خلاف قانون بوده.
البته فقط رونالدو نیست که شکایت‌هایی از او شده. شکیل اونیل،[2] ستاره بسکتالیست آمریکا، مارک کیوبَن،[3] بیزینس‌من و سرمایه‌دار آمریکایی و سه نفر دیگر هم توسط یک سری از وکلای فلوریدایی آمریکا به رهبری آدام موسکوویتزِ[4] وکیل و حقوقدان، سوژه شکایت قضایی شدند.
موضوع هم این است که قبلاً گری جِنسلِر، طبق قوانین کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا، تبلیغ‌کنندگانِ ارزهای دیجیتال باید رقمِ دریافتی خود بابت تبلیغ این ارزها را اعلامِ عمومی کنند؛ بخشنامه‌ای که باعثِ محکومیت 1.5 میلیون دلاریِ پُل پیِرس،[5] ستارۀ سابقِ بسکتبال آمریکا به خاطر تبلیغِ توکن‌های EMAX شد.
معلوم نیست شکایت از کریس رونالدو به کجا برسد. اما لااقل در ایران، قانونی برای مسئولیت‌پذیرکردنِ سلبریتی‌ها برای تبلیغِ کسب و کارها نداریم. البته از منظر اخلاقی شاید باید به سلبریتی‌های تبلیغ‌کننده باید انتقاد کرد که چرا به کوروش کمپانی شک نکردید. اما در مقابل، کوروش کمپانی، اکران شهری گسترده‌ای روی بیلبوردها داشته. لااقل برای اکران روی بیلبوردها باید مجوز رسمی و قانونی داشت. اگر نه تبلیغات شهری غیرممکن خواهد بود. از سوی دیگر بر اساس گزارش «دیده‌بانِ ایران»، مالک این کسب و کار حتی به سربازی هم نرفته و شش ماه غیبت کرده. پس چطور بدون داشتنِ کارت پایان خدمت، شرکت تأسیس کرده؟ بماند که وقتی رئیس اتحادیه فروشندگان موبایل تهران، حضوراً به کوروش کمپانی اخطار داده که نباید موبایل را زیر قیمت بازار بفروشد، چطور دیگر نهادهای ناظر به این پروژه مشکوک نشده‌اند.
قصد دفاع از سلبریتی‌ها را از هر صنف و رنگی نداریم، ولی لااقل بر اساس قانون، خطایی متوجهِ آنها نیست. کما اینکه اگر یک رسانه یا سلبریتی یا بیلبورد و تلویزیونی، مثلاً یک رستوران را تبلیغ کند و بعد از تبلیغ، آن رستوران خطایی مرتکب شود، مگر انگشت اتهام را باید به سمت آن فرد یا مؤسسۀ تبلیغ‌کننده نشانه گرفت؟
[1] unregistered securities
[2] Shaquille O’Neal
[3] Mark Cuban
[4] Adam Moskowitz
[5] Paul Pierce
